Jerzy Buzek walczył 4 lata o realizację swojego pomysłu: zagwarantowania odrębnych środków w budżecie UE dla mieszkańców regionów górniczych, takich jak Śląsk i Zagłębie na przejście do tzw. „zielonej gospodarki”. Dziś pomysł staje się rzeczywistością: głosami europosłów uchwalono porozumienie ustanawiające Fundusz Sprawiedliwej Transformacji (FST). To ponad 17.5 miliarda euro w latach 2021-2027, z których najwięcej, bo aż 3,5 miliarda, może przypaść Polsce.

Dzięki tym środkom, mieszkańcy regionów takich jak Śląsk, będą mogli liczyć na szerokie i całościowe wsparcie - nie tylko w obszarze rozwoju energii odnawialnej, ale także przedsiębiorczości. Chodzi o tworzenie atrakcyjnych miejsc pracy - także dla ludzi młodych, nowe inwestycje, walkę ze smogiem, rekultywację terenów pokopalnianych, szkolenia i kursy dla pracowników i osób bezrobotnych czy wspieranie innowacji społecznych, zwiększających jakość i komfort codziennego życia mieszkańców tych regionów.

„Dzisiejsze głosowanie kończy 4-letnią pracę nad powołaniem Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Jego pomysł zgłosiliśmy w Parlamencie Europejskim, ale zrodził się on z rozmów ze społecznościami lokalnymi i samorządami - zwłaszcza na Śląsku, gdzie wyzwania transformacji są największe. W sercu tego Funduszu są obywatele. Ci ludzie nie chcą nowych kopalń, smogu, zapadających się od szkód górniczych domów - ale nie chcą też wybierać między ochroną klimatu i pracą. Chcą dobrej przyszłości - dla siebie, swoich dzieci, regionu. Fundusz Sprawiedliwej Transformacji daje na to szanse - w skali całej Unii Europejskiej to właśnie nasze województwo śląskie ma szansę otrzymać z niego najwięcej pieniędzy” - podkreślił Jerzy Buzek, sprawozdawca rozporządzenia o FST w Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (ITRE).  

„Teraz przed nami 2 kluczowe zadania. Po pierwsze - wdrożyć FST w sposób zgodny z planami i oczekiwaniami społeczności lokalnych i regionalnych. I po drugie - pamiętać, że cała transformacja potrwa co najmniej 30 lat. Osobna linia budżetowa, finansująca ten Fundusz, potrzebna będzie więc także w kolejnych 3-4 wieloletnich budżetach Unii. I o to już dziś apeluję” - powiedział Jerzy Buzek.

Rozporządzenie o Funduszu Sprawiedliwej Transformacji wejdzie w życie w dwudziestym dniu po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Warunkiem pozyskania przez regiony pieniędzy z Funduszu, będzie przygotowanie Terytorialnych Planów Sprawiedliwej Transformacji (TPST).  

Komunikat prasowy grupy EPL na ten temat dostępny tutaj.

Jerzy Buzek został zaproszony przez senator Joannę Sekułę i prezydenta Sosnowca Arkadiusza Chęcińskiego do rozmowy o szansach dla Polski wynikających z Funduszu Odbudowy (FO) i Europejskiego Zielonego Ładu (EZŁ). Były premier podkreślał, że EZŁ jest długofalowym programem UE, który powstał jeszcze przed pandemią. Ma służyć rozwojowi gospodarki poprzez pobudzanie przedsiębiorczości i innowacyjności ukierunkowanych na ograniczenie CO2. W praktyce będzie realizowany poprzez zieloną transformację energetyki, przemysłu, transportu, rolnictwa i budownictwa.

Natomiast Fundusz Odbudowy jest pulą środków finansowych, które mają aktywizować odbudowę gospodarki europejskiej po pandemii. Polska, jak każdy kraj członkowski, przygotowała plan na wydatkowanie tych środków w formie Krajowego Plan Odbudowy (KPO).

Komentując ostatnie głosowanie w sprawie FO w Sejmie były Premier stwierdził, że wstrzymując się od głosu parlamentarzyści nie negowali Funduszu Odbudowy, ale chcieli zasygnalizować protest wobec rządowego planu wydatkowania środków z Funduszu, który zakłada, że bezzwrotne dotacje mają płynąć do spółek skarbu państwa, podczas gdy zadłużone samorządy mogą liczyć jedynie na pożyczki.

Jerzy Buzek stwierdził, że środki z FO nie powinny służyć finansowaniu obietnic wyborczych. Celem tych funduszy jest uruchomienie inwestycji, które pozwolą na odbudowę gospodarki po pandemii. Fundusz ma również budować odporności gospodarki na przyszłe kryzysy.

Całą rozmowę mogą Państwo zobaczyć tutaj.

Zapraszam do lektury mojego wywiadu w „Dzienniku Zachodnim”. Rozmawiamy m. in. o umowie społecznej ze związkowcami, środkach z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji i innych bieżących sprawach istotnych dla Śląska.

Korzystając z okazji chciałby podzielić się osobistą refleksją. W naszym biurze czytamy regularnie „Dziennik Zachodni”. I z tego miejsca chciałbym serdecznie podziękować za lata pracy redaktora naczelnego Marka Twaroga, który wczoraj został zwolniony przez przedstawicieli nowego właściciela.  Dzięki rzetelności, bezstronności i wysokiej etyce zawodowej Pana redaktora „Dziennik" był ważnym medium opiniotwórczym dla nas – Ślązaków. Na koniec, chciałem życzyć Panu: odwagi, bezkompromisowości i sukcesów na dalszej drodze zawodowej.